De Matria Cirkel brengt moeders, dochters en zussen in beeld.

In de Matria Cirkel heeft iedere generatie een eigen kring. De genealogische ordening begint niet bij een stamvader met stamboom, maar gaat uit van de moederstam en matrilineaire lijnen. Zo kun je de horizon van je genealogische onderzoek verbreden en wordt voorouderonderzoek inclusiever. De voorbeelden hieronder, gemaakt door Carla van Beers, laten zien hoe je de Matria Cirkel kunt toepassen. 7. Berta Bernstein: haar joodse gezin met kinderen en kleinkinderen 7. Matria Cirkel | Berta Bernstein De Roemeense Berta Bernstein (1848-1914) kwam eind negentiende eeuw vanuit Galati met de Roemeense Abraham Wellmann naar Hamburg (Altona), waar hij een viswinkel opende. Enkele jaren later runde hij samen met zijn zonen een sigarettenfabriek. Het is niet precies bekend hoeveel kinderen ze kregen, hier zijn twee dochters (Eva en Erna) en twee zonen (Sami en Benedick) weergegeven. De Matria Cirkel wordt als onderzoeksmiddel gebruikt voor het schrijven van een boek over Berta's kleindochter Anita. Je ziet dat Anita en haar broer Willy met zes neven en nichten opgroeiden. Albert is de eerste die het nazistische regime Duitsland ontvlucht, hij vestigt zich in 1936 als arts in Amerika, zijn zus Claire arriveert in 1940 in New York, hun moeder Erna woont in Italie waar ze in 1944 overlijdt. Herman en Berta worden net als hun moeder Eva in 1941 gedeporteerd en vermoord in Minsk. Hoe het Victor en Arthur vergaan is moet nog onderzocht worden. Anita verliet Hamburg in 1938 en kwam eind 1939 in Nederland aan waar zij tot haar dood in 1998 bleef wonen. Haar broer is naar Israel gegaan. Zo is de familie over verschillende werelddelen verspreid geraakt. 6. Anna van Bohemen: voormoeder van vele Europese vorstenhuizen 6. Matria Cirkel | Anna van Bohemen Anna van Bohemen (1503-1547) was een Boheems-Hongaarse prinses, ze trouwde met Ferdinand I en werd aartshertogin van Oostenrijk, koningin van Hongarije en Bohemen en keizerin van het Heilige Roomse Rijk. Deze Matria Cirkel is gebaseerd op het onderzoek van Prof. Dr. Otto Freiherr von Dungern die in 1924 het werk "Mutterstamme. Neue Wege fur Vererbungs- und Familienforschung" publiceerde. Hiermee laat hij zien dat Anna van Bohemen de voormoeder is van vele Europese vorsten en vorstinnen. Von Dungern heeft in zijn genealogisch onderzoek een selektie toegepast en uitsluitend nakomelingen weergegeven, die van de vrouwelijke lijnen van Anna van Bohemen afstammen. De oranje stip in Genereratie ZZ is de Britse Koningin Victoria (1819-1901). Haar voormoederlijn voert net als die van Anna van Bohemen terug naar de 12e eeuw in en rondom Kiev (Oekraine). 5. De moederlijn van Hendrik Johannes Cruijff 5. Matria Cirkel | Johanna van Dijk "Je gaat het pas zien als je het doorhebt". Dat geldt namelijk ook voor de Matria-Cirkel. Het is een van de gevleugelde uitspraken van voetballegende Johan Cruijff en is hier nu heel toepasselijk. Over de afkomst van Cruijff als ras-Amsterdammer is al veel geschreven. Hij zou Fries of joods bloed hebben, daar klopt natuurlijk (n)iets van ...! Maar hoe zit het dan? Wanneer je naar de moederlijn van Johan Cruijff kijkt, komt hij uit Gelderland en Noord-Brabant. De gemeenten Wijchen (Niftrik) en Ravenstein (Huisseling) kunnen trots zijn op hun Johanna van Dijk, zij is voorlopig de oudste voormoeder van de man die in de voetbalwereld -de verlosser- is gaan heten. (Generatie 7 t/m 4 Baarrreeks, samengesteld door Carla van Beers, Generatie 4 t/m 1 Kwartierstaat in GensNostra, samengesteld door T. P. H. M. Thorissen m.m.w. Arie Jan Stasse) 4. De vrouwen- en mannenlijn in het gezin Ruijsch-Heij 4. Matria Cirkel | Evertje Heij Op de foto zie je Evertje Heij, zij werkt als dienstbode. In 1907 trouwt ze met koetsier Dirk Ruijsch. Ze krijgen drie dochters en twee zonen. Eind 1929 komen er twee Amsterdamse pleegkinderen in huis, ze zijn niet in deze afbeelding opgenomen, het meisje blijft tot 1937 en de jongen vertrekt in 1940. In 1943 verliest het gezin drie familieleden. Evertje's matrilineaire lijn wordt voortgezet, maar deze stopt in de 21e eeuw bij haar achterkleindochters die alleen zonen krijgen. De patrilineaire lijn van Dirk Ruijsch loopt wel door. Sinds de 17e eeuw zijn de voorvaders van Dirk Ruijsch landbouwers en tabakkers in Lunteren, Bennekom en Wageningen. De voormoeders van Evertje komen uit Ingen, Kesteren, Dodewaard en Wageningen. "Dat zij gespaard mogen blijven. Van tegenslag en kruis. Dat wenschen wij nu allen. Voor de familie Ruijsch. (De laatste vier regels uit "Revue op het bruidspaar", geschreven ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijksfeest van Evertje en Dirk in 1932) 3. Zeven generaties met Indische voormoeders 3. Matria Cirkel | Klommo In 2021 verscheen het indrukwekkende boek van historicus Suze Zijlstra, waarin zij de persoonlijke zoektocht naar haar afkomst in een historische context plaatst en een goed beeld geeft van het leven van Euraziatische vrouwen in de koloniale tijd. Ze vindt zes generaties vrouwen die in Indonesia geboren zijn (groene stip). Naast deze directe voormoederlijn die terug voert naar de 19e eeuw schrijft zij ook over voormoeders van vroege voorvaders. Het verhaal van de in Nederland geboren Suze begint bij de Vereenigde Oostindische Compagnie in de 17e eeuw en meandert als een grillige rivier door de tijd. In de tweede helft van de 20e eeuw krijgt de familiegeschiedenis met de migratie naar het vaderland een andere wending. "Toen ik opzoek ging naar mijn voormoeders via de vrouwelijke lijn, kwam ik uit bij de vrije vrouw Klommo" (De Voormoeders, een verborgen Nederlands-Indische familiegeschiedenis - Suze Zijlstra, 2021) 2. De matrilineaire erfopvolging 2. Matria Cirkel | Koningin Emma Adelaide Emma Wilhelmina Therese Prinzessin zu Waldeck und Pyrmont (1858-1934) wordt hier met vijf generaties vrouwelijke nakomelingen weergegeven. Zij is de Matriarch van het Nederlandse koningshuis. "Het is interessant om te zien dat het Nederlandse koningshuis, bij gebrek aan mannelijke opvolgers, een matrilineaire lijn heeft voortgebracht, die van Emma, Wilhelmina, Juliana, Beatrix, via Alexander naar Amalia loopt." (De Matria Cirkel - Carla van Beers, 2022) 1. Vijf generaties vrouwelijke nakomelingen van Trijntje Vink 1. Matria Cirkel | Trijntje Vink Zij leefde met haar gezin in Noordwijk aan Zee, waar haar man voerman was. Hier is zij met vijf generaties vrouwelijke nakomelingen weergegeven. De kleurverschillen geven de lijnen van haar dochters aan. Alleen haar tweede dochter heeft een baarreeks die tot in de 21e eeuw doorloopt (generaties A, ZZ, YY). "Voor mijn zoektocht naar hedendaagse verwanten, maakt het niet uit wie uit welke voormoeder geboren is. Wanneer je de specifieke voormoederlijnen weghaalt ontstaat er een theoretische beeld van een matriarchale clan. Hierin is geen onderscheid tussen tantes, moeders, zussen, nichten en eigen dochters: wij zijn allen (achter)kleindochters van dezelfde voormoeder Trijntje Vink." (De Matria Cirkel - Carla van Beers, 2022)